Perspectief van een stagiaire….

Het kijken door een cameralens

“Fotografie. De camera is alleen het gereedschap. Een verhaal, de boodschap, het gevoel en de verbinding. Grafische eenvoudigheid met de kracht van de geest en de ziel. Het is vormgeving!”, Laura.

Na drie maanden zie ik Paul weer. Ik heb er zin in en mijn verwachtingen zijn hoog. Paul, een man die van top tot teen versierd is met tatoeages. Elke tatoeages met een eigen verhaal. Een herinnering. Het sluit aan op zijn mooi bewerkte baard, zijn lekker zittende outfit en een petje op, die zijn kale hoofd verbloemt. Eerlijk, een fotograaf die mij blijft verbazen. Indrukwekkende zwartwit portretten met een ruw randje. Vandaag laat ik mij weer overspoelen door zijn creativiteit. Openstaan voor al het nieuws wat ik vandaag ga ervaren en beleven. Ik ga mee op ontdekkingsreis samen met Paul.

Zoals afgesproken staat hij weer op dezelfde plek op mij te wachten. De trein nadert met een slakkengangetje het station van Dalfsen. Ik kijk door het vochtige raam naar buiten. Het station van Dalfsen is klein, enigszins wat treurig en ouderwets. Maar dat maakt Dalfsen ook sfeervol op de een of andere manier. Het ‘oude’ zie ik ook terug bij de overgang van het spoor. Om aan de overkant te komen, moet ik letterlijk over het spoor heen stappen. Gelukkig bewaakt! Paul liet mij eerder alle mooie, sfeervolle locaties zien. Van graffitimuren tot aan ingevallen en eenzame gebouwen. Ik maakte met hem samen foto’s voor mijn project ‘Het Anonieme Brein’: de keiharde waarheid van de psychiatrie met alle treur- en mensenleed. En nu. Nu sta ik niet voor de camera, maar erachter. Ik weet dat hij zijn woorden waarmaakt. Paul leeft zich in en weet foto’s zo te schieten, dat die de realiteit weergeven. Hij ziet de wereld door zijn cameralens. Soms tot vervelens toe. Alles bekijken vanuit het idee iets te willen fotograferen. Maar het is zeker ook een gave. Zijn ideeën komen en gaan. Het is een creatief proces wat niet stopt.

Al kletsend stappen wij de auto in en rijden weer naar het gezellig, robuust en sfeervolle koffiehuisje. Er wordt een heerlijke vers opgeklopte Latte Macchiato geserveerd en, zoals gewoonlijk, kletsen wij heel wat af. Mijn nieuwsgierigheid neemt de overhand. Uit ervaring weet ik dat ik geen voorbereiding nodig heb om de juiste vragen te stellen. – Klinkt misschien een tikkeltje arrogant, maar mijn vraagstelling hangt af van mijn gevoel. Een soort van ‘gevoelskwestie’- . Ik weet op dat moment de vragen te stellen, die ik interessant vind en weet daarop door te vragen. De ‘waarom-vraag’ ligt voorin mijn mond. Niets is geforceerd, maar oprecht.

Paul lijkt wel een duizendpoot. Hij is zelfstandige, dus voert alles, wat maar bij het ondernemerschap hoort, alleen uit. Zo hé, petje af hoor. Een hele klus, want fotografie vraagt niet alleen om met jouw vinger op het goede knopje te drukken. Het gaat veel verder dan dat. Bewust bezig zijn met composities, timing, techniek zoals scherpte en diepte. En dit is alleen nog maar de omgang met de camera. Het vraagt natuurlijk ook het in contact staan met de persoon/personen die voor hem staan. Vertrouwen, een band opbouwen en dat in een kort

tijdsbestek. En dat, dat maakt de foto! Paul kan met iedereen overweg. “Ik schiet het liefst op met meiden en jongens in de leeftijd 12 tot en met 18 jaar.” Bedenkelijk kijk ik omhoog. -Raar he, altijd als ik mij iets afvraag, kijk ik omhoog. Net alsof het antwoord is af te lezen in de lucht-. “Ze zijn zo heerlijk onbevangen en gaan er helemaal in op. Maar dit is ook de fase van veel onzekerheid. ‘Te’ perfect op de foto willen staan, waardoor de ‘echtheid’ van de foto ontbreekt. Dat ene kleine rimpeltje, wanneer jij lacht of een opkomend jeugdpuistje.” Maar hoe mooi is het, wanneer een onzeker meisje, geconfronteerd wordt met een sterk karakteristieke foto en tot besef komt hoe mooi zij kan zijn? In onze maatschappij speelt social media een belangrijke rol. Veel jonge meiden benaderen Paul. – Wat ik natuurlijk van zelfsprekend vind. Samenwerken met zo’n professional. Zeg nou eerlijk, wie wil dat nou niet? – De wereld wordt altijd maar mooi en fijntjes afgebeeld. Het is een trend om de mooiste foto’s te plaatsen en er een wedstrijdje van te maken wie wie overtreft met het aantal ‘vind ik leuks’. – Ik irriteer mij er mateloos aan, maar dat even ter zijde -. Dit is momenteel wel wat er speelt en Paul speelt hier goed op in, maar weet zijn eigen draai eraan te geven. Foto’s zó weten te schieten, dat de identiteit zichtbaar is. Niet dat perfecte, maar de echtheid; ruw. Het zwart-wit contrast benadrukken; de details. Die zaken maken de foto zo krachtig. Pauls foto’s zijn perfect. Zijn fotografische stijl is minimalistisch. De trend van authenticiteit en puurheid. Sprekende foto’s in zwart-wit. Door de trend van social media wordt fotografie belangrijker. Immers, het is de beste manier van verbeelding.

Stephan Vanfleteren, de naam die Paul noemt als één van zijn grootste inspiratiebronnen en een belangrijke man binnen de fotografie. Geheel in eigen zwartwit stijl fotografeert Stephan in binnen- en buitenland. – Heel eerlijk, Ik kende hem niet, totdat ik hem ging Googelen. Ik voel enige mate van schaamte, oeps-. Stephan maakte een boek Belgicum. Een boek vol met sfeervolle portretten van oude cafés met stamgasten. Echte doorgeleefde types, die mooi zijn van lelijkheid. Op zoek naar onvindbare identiteit. De foto’s zijn zeer krachtig. Weer dat herkenbare ruwe randje. Een subjectief fotodocument in zwart-wit.

Ik heb zelf ook een idee over wie in mijn ogen een belangrijke functie heeft binnen het fotografiemechanisme. Een ding is een feit; om met je beide voeten op de grond te blijven staan, is het onderscheidend vermogen de basis. De mystieke Platon. Een collectie bestaand uit een tal karakteristieke foto’s, bekende en onbekende identiteiten. Korte ontmoetingen met bijzonder invloedrijke mensen van deze tijd. Vanuit de perspectieven, de belichting, de ogen van het model en het grafisch karakter door de cameraopstelling weet Platon het karakter uit te beelden. De bezieling met elke foto een bepaalde blik in hun ogen. Mysterieus. Ik zie veel overeenkomsten tussen Paul en Platon. – Naast dat hun namen natuurlijk met een ‘P’ beginnen.- Het is de uiting van gevoel en emoties. Gepassioneerd, zelfverzekerd, krachtig, grafisch en onbevreesd. Beide mannen weten jou op jouw gemak te stellen, het zoeken naar de kwetsbaarheid en leggen dit vast met de camera. De openstelling van de mens. Dat verbindt Paul met Platon.

De toekomst is maar een voorstelling van hoe de wereld eruit moet zien

“Het maximale uit jezelf halen en streven naar altijd meer en beter”, Paul. – Grappig, die druk leg ik ook bij mijzelf op. Of dat nou positief of negatief is, dat is nog een onduidelijk antwoord. De toekomst is maar een voorstelling van hoe de wereld eruit moet zien. – Het leren om nog beter met Photoshop om te gaan en de nog heel veel vakantie-uitjes naar IJsland in de toekomst. “Met mijn werk maak ik bijzondere momenten mee. Een bruiloft vol met pracht en praal, omringt door gelukkige mensen. Maar ook het zien van zwaar verdriet in de ogen van ouders van een pasgeboren kindje, dat nog maar kort te leven heeft, om een herinnering vast te leggen. Emotioneel, maar ook erg bijzonder.”

De dubbele bevestiging

Het dichtbij jezelf blijven wordt na deze dag weer dubbel bevestigd. Het staan voor mijn eigen identiteit en wetende dat ik alles moet zien als een groot leerproces en niet als een beperking. Het steeds zoeken naar een verbetering in mijn eigen mechanisme. Wat Paul doet, ga ik nooit waarmaken. Maar door mee te gaan in zijn verhaal, mij te laten inspireren en door vragen te stellen, kijk ik nu op een andere manier naar foto’s. Ik zie het verhaal in zijn foto’s, de puurheid. De perfectie, die de foto juist zo krachtig maakt. En dat, dat vind ik fascinerend.